Mỗi dự án đầu tư xây dựng là một hành trình phức tạp, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ chặt chẽ các quy định pháp luật. Việc nắm vững quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng không chỉ giúp chủ đầu tư tối ưu hóa nguồn lực mà còn đảm bảo chất lượng và tiến độ công trình. Bài viết này của Inter Stella sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các bước cơ bản, từ giai đoạn chuẩn bị cho đến khi dự án hoàn thành và đi vào vận hành, mang lại thông tin hữu ích cho các nhà đầu tư và những ai quan tâm đến lĩnh vực bất động sản.

Lập Kế Hoạch và Báo Cáo Tiền Khả Thi trong Dự Án Xây Dựng

Theo Luật Xây dựng 2014, sửa đổi bởi khoản 10 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020, việc lập báo cáo là bước khởi đầu quan trọng trong quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng. Chủ đầu tư hoặc cơ quan được giao nhiệm vụ chuẩn bị dự án có trách nhiệm lập Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng. Tuy nhiên, không phải tất cả các dự án đều yêu cầu loại báo cáo này, một số trường hợp cụ thể như công trình tôn giáo hoặc công trình quy mô nhỏ chỉ cần lập Báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng. Đặc biệt, nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân được miễn lập cả hai loại báo cáo này.

Trước khi tiến hành lập Báo cáo nghiên cứu khả thi, một số dự án bắt buộc phải lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Điều này áp dụng cho các dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A sử dụng vốn đầu tư công, dự án PPP theo quy định pháp luật, và các dự án thuộc thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Quốc hội hoặc Thủ tướng Chính phủ. Đối với những dự án không thuộc các trường hợp trên, việc lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi sẽ do người quyết định đầu tư xem xét và quyết định. Nội dung và trình tự lập, thẩm định các báo cáo này phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật về đầu tư công, đầu tư theo phương thức đối tác công tư và các luật liên quan.

Dự án đầu tư xây dựng toàn cảnhDự án đầu tư xây dựng toàn cảnh

Các Giai Đoạn Chính trong Quy Trình Thực Hiện Dự Án Đầu Tư Xây Dựng

Việc thực hiện một dự án đầu tư xây dựng tuân theo một chuỗi các giai đoạn rõ ràng, được quy định chi tiết trong Nghị định 15/2021/NĐ-CP và sửa đổi bởi Nghị định 35/2023/NĐ-CP. Ba giai đoạn chính này là nền tảng cho sự thành công của bất kỳ công trình nào, đảm bảo tính pháp lý, kỹ thuật và tài chính.

Giai đoạn Chuẩn Bị Dự Án

Giai đoạn chuẩn bị dự án là bước đầu tiên và mang tính quyết định, đặt nền móng cho toàn bộ quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng. Trong giai đoạn này, các công việc chính bao gồm khảo sát xây dựng để thu thập dữ liệu về địa chất, địa hình, thủy văn; lập và thẩm định các báo cáo như Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, Báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư để đánh giá tính khả thi và hiệu quả của dự án. Sau đó là bước quan trọng phê duyệt hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư, cùng với việc lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng, giúp định hình không gian và chức năng của công trình. Cuối cùng, Báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc Báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng được lập và thẩm định để phê duyệt dự án, quyết định đầu tư xây dựng, và thực hiện các công việc cần thiết khác liên quan đến việc chuẩn bị trước khi thi công.

<>Xem Thêm Bài Viết:<>

Giai đoạn Triển Khai Thực Hiện Dự Án

Khi giai đoạn chuẩn bị hoàn tất, dự án chuyển sang giai đoạn triển khai thực hiện, nơi các ý tưởng trên giấy được hiện thực hóa. Các công việc trong giai đoạn này bao gồm chuẩn bị mặt bằng xây dựng, rà phá bom mìn (nếu có), và tiến hành khảo sát xây dựng chi tiết hơn phục vụ thiết kế. Tiếp theo là lập, thẩm định và phê duyệt thiết kế, dự toán xây dựng để có cơ sở thi công và quản lý chi phí. Xin cấp giấy phép xây dựng là một yêu cầu pháp lý bắt buộc đối với hầu hết các công trình. Việc lựa chọn nhà thầu và ký kết hợp đồng xây dựng là bước quan trọng để tìm kiếm đối tác uy tín. Sau đó, công tác thi công xây dựng công trình được tiến hành dưới sự giám sát chặt chẽ. Các hoạt động tạm ứng, thanh toán khối lượng hoàn thành, vận hành chạy thử và nghiệm thu hoàn thành công trình đều được thực hiện theo quy định để đảm bảo chất lượng và tiến độ của dự án xây dựng. Cuối cùng là bàn giao công trình đưa vào sử dụng và hoàn tất các công việc cần thiết khác.

Giai đoạn Hoàn Thành và Kết Thúc Dự Án

Giai đoạn cuối cùng của quy trình đầu tư xây dựng là hoàn thành và kết thúc dự án. Đây là thời điểm để tổng kết và thanh lý các cam kết. Các công việc chính bao gồm quyết toán hợp đồng xây dựng và quyết toán dự án hoàn thành để đảm bảo mọi chi phí đã được hạch toán minh bạch. Việc xác nhận hoàn thành công trình là cơ sở để đưa công trình vào sử dụng chính thức. Giai đoạn này cũng bao gồm công tác bảo hành công trình xây dựng, thể hiện trách nhiệm của nhà thầu và chủ đầu tư về chất lượng công trình trong một thời gian nhất định. Cuối cùng, việc bàn giao các hồ sơ liên quan và thực hiện các công việc cần thiết khác sẽ đảm bảo rằng mọi tài liệu và thông tin của dự án được lưu trữ đầy đủ và chính xác, tạo cơ sở cho việc quản lý và vận hành công trình về sau.

Giám Sát và Đánh Giá Chất Lượng Dự Án Đầu Tư Xây Dựng

Việc giám sát và đánh giá là một phần không thể thiếu trong toàn bộ quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng, giúp đảm bảo dự án đạt được các mục tiêu đề ra về chất lượng, tiến độ và hiệu quả. Theo Điều 8 của Luật Xây dựng 2014, được sửa đổi bởi khoản 64 Điều 1 Luật Xây dựng sửa đổi 2020, tất cả các dự án đầu tư xây dựng đều phải được giám sát và đánh giá, nhưng với các yêu cầu khác nhau tùy thuộc vào nguồn vốn.

Đối với các dự án sử dụng vốn đầu tư công, cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện giám sát, đánh giá dựa trên quy định của pháp luật về đầu tư công và pháp luật về xây dựng. Việc này tập trung vào nội dung và tiêu chí đánh giá đã được phê duyệt, bao gồm việc sử dụng ngân sách, tuân thủ quy hoạch và tiến độ. Với các dự án sử dụng nguồn vốn khác, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ giám sát và đánh giá về mục tiêu của dự án, sự phù hợp với quy hoạch liên quan, hiệu quả sử dụng đất, tiến độ đầu tư xây dựng và các vấn đề về bảo vệ môi trường.

Ngoài ra, dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng sử dụng vốn đầu tư công, vốn đóng góp của cộng đồng và vốn tài trợ của tổ chức, cá nhân trong nước còn phải chịu sự giám sát của cộng đồng. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tại khu vực xây dựng đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức thực hiện giám sát này, đảm bảo tính minh bạch và lợi ích công cộng. Chính phủ cũng ban hành các quy định chi tiết để hướng dẫn thực hiện công tác giám sát và đánh giá này một cách hiệu quả nhất, góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành xây dựng.

Câu hỏi thường gặp về Quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng

1. Khi nào dự án đầu tư xây dựng cần lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi?

Theo quy định, các dự án quan trọng quốc gia, dự án nhóm A sử dụng vốn đầu tư công, dự án PPP (đối tác công tư), và các dự án thuộc thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Quốc hội hoặc Thủ tướng Chính phủ bắt buộc phải lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Đối với các dự án khác, việc lập báo cáo này do người quyết định đầu tư xem xét.

2. Dự án nào không cần lập Báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc Báo cáo kinh tế – kỹ thuật?

Nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân khi xây dựng không phải lập Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc Báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng. Ngoài ra, các công trình sử dụng cho mục đích tôn giáo và công trình xây dựng quy mô nhỏ (do Chính phủ quy định) chỉ cần lập Báo cáo kinh tế – kỹ thuật.

3. Có mấy giai đoạn chính trong quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng?

Theo Nghị định 15/2021/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Nghị định 35/2023/NĐ-CP), quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng trải qua ba giai đoạn chính: Giai đoạn chuẩn bị dự án, Giai đoạn thực hiện dự án và Giai đoạn kết thúc xây dựng.

4. Vai trò của giám sát cộng đồng trong các dự án đầu tư xây dựng là gì?

Giám sát cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả của các dự án đầu tư xây dựng, đặc biệt là các dự án kết cấu hạ tầng sử dụng vốn đầu tư công, vốn đóng góp của cộng đồng. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tại khu vực xây dựng có trách nhiệm tổ chức thực hiện giám sát này, góp phần bảo vệ lợi ích của người dân và đảm bảo dự án được thực hiện đúng quy định.

5. Giai đoạn chuẩn bị dự án bao gồm những công việc gì?

Giai đoạn chuẩn bị dự án bao gồm các công việc như khảo sát xây dựng, lập và thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi hoặc Báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư, quyết định hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư, lập và phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng, và lập, thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc Báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng để phê duyệt dự án, quyết định đầu tư xây dựng, cùng các công việc cần thiết khác liên quan đến chuẩn bị dự án.

Việc hiểu rõ quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng là chìa khóa để đảm bảo sự thành công và bền vững cho mọi công trình. Inter Stella hy vọng những thông tin này đã cung cấp một cái nhìn tổng thể và hữu ích, giúp bạn tự tin hơn trong việc tiếp cận và quản lý các dự án trong lĩnh vực bất động sản đầy tiềm năng.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *